Nhà kinh tế học của Đại học Harvard, Kenneth Rogoff, đã dự đoán rằng giá Bitcoin có khả năng giảm xuống 100 USD trước khi đạt 100.000 USD. Tuy nhiên, bảy năm sau, giá Bitcoin không chỉ vượt qua 100.000 USD mà còn tăng vọt hơn 80% vào tháng 12 năm 2024, lập kỷ lục cao nhất mọi thời đại. Đối mặt với màn trình diễn thị trường kịch tính này, Rogoff thừa nhận rằng dự đoán của ông có ba sai lầm lớn và đã suy ngẫm về nguyên nhân của những sai sót này trên nền tảng mạng xã hội X. Mặc dù ông vẫn giữ thái độ nghi ngờ về Tài sản tiền điện tử, việc công khai nhận lỗi này đã gây ra cuộc thảo luận sôi nổi trong cộng đồng tiền điện tử, đồng thời cho thấy vai trò ngày càng quan trọng của Bitcoin trong bối cảnh tài chính toàn cầu.
Bối cảnh của sự dự đoán sai lầm
Vào tháng 3 năm 2018, Rogoff đã dự đoán trong chương trình CNBC "Squawk Box" rằng giá Bitcoin sẽ giảm mạnh xuống còn 100 USD do áp lực từ quy định của chính phủ. Là cựu kinh tế trưởng của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và là tác giả của cuốn sách "Đô la của chúng ta, vấn đề của bạn" (xuất bản vào tháng 5 năm 2025), quan điểm của Rogoff đã thu hút sự chú ý rộng rãi vào thời điểm đó. Tuy nhiên, kể từ đó, giá Bitcoin đã tăng vọt hơn 1000%, từ mức thấp năm 2018 đến tháng 12 năm 2024 vượt qua 100.000 USD, trở thành một con ngựa ô trên thị trường tài chính toàn cầu.
Vào ngày 20 tháng 8 năm 2025, Rogoff đã đăng bài trên nền tảng X, công khai suy ngẫm về sai lầm dự đoán của mình: "Khoảng mười năm trước, tôi đã nói rằng Bitcoin có khả năng trị giá 100 đô la hơn là 100.000 đô la. Tôi đã bỏ lỡ điều gì?" Ông chỉ ra rằng, sai lầm của mình chủ yếu tập trung vào ba khía cạnh: sự đánh giá sai về môi trường quản lý, sự đánh giá thấp tiềm năng của Bitcoin như một phương tiện giao dịch, và sự bỏ qua sự tham gia của các nhà đầu tư tổ chức vào thị trường tài sản tiền điện tử.
Lỗi 1: Đánh giá quá cao sức mạnh của quy định Mỹ
Rogoff đầu tiên thừa nhận rằng ông đã quá lạc quan về khả năng của chính phủ Mỹ trong việc nhanh chóng thực hiện "quản lý hợp lý" đối với các tài sản tiền điện tử. Năm 2018, ông dự đoán rằng việc quản lý nghiêm ngặt sẽ đè nén giá Bitcoin, nhưng thực tế lại ngược lại. Đặc biệt, sau khi chính phủ Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 11 năm 2024, môi trường chính sách của Mỹ đối với các tài sản tiền điện tử đã trở nên thoải mái hơn, thúc đẩy giá Bitcoin tăng vọt. Rogoff cho biết: "Tôi nghĩ rằng việc quản lý sẽ được thực hiện nhanh chóng, nhưng rõ ràng tôi đã đánh giá quá cao điều này."
Thực tế, khung quy định của Mỹ đã dần trở nên rõ ràng trong vài năm qua, nhưng không gây ra cú sốc tàn phá cho thị trường tiền điện tử. Ngược lại, các đề xuất lập pháp như "GENIUS Act" đã cung cấp một con đường quy định rõ ràng hơn cho stablecoin và tài sản tiền điện tử, thu hút sự tham gia của nhiều nhà đầu tư tổ chức hơn. Môi trường quy định thoải mái này đã tạo điều kiện cho sự gia tăng của Bitcoin, cũng như khiến dự đoán của Rogoff trở nên quá bi quan.
Lỗi thứ hai: Đánh giá thấp sự cạnh tranh giữa Bitcoin và tiền pháp định
Sai lầm thứ hai của Rogoff là cho rằng Bitcoin không thể cạnh tranh với tiền tệ hợp pháp, trở thành phương tiện giao dịch hàng đầu của nền kinh tế ngầm toàn cầu. Ông đã viết trên X: "Tôi không nghĩ rằng Bitcoin có thể trở thành công cụ giao dịch của nền kinh tế ngầm trị giá 20 triệu tỷ USD toàn cầu." Tuy nhiên, thực tế chứng minh rằng Bitcoin đã trở thành công cụ phòng ngừa lạm phát quan trọng ở nhiều quốc gia nơi tiền tệ bản địa giảm giá mạnh. Ví dụ, ở những nền kinh tế có lạm phát cao như Venezuela, Argentina, Bitcoin được sử dụng rộng rãi như một phương tiện lưu trữ giá trị và giao dịch.
Theo dữ liệu từ Chainalysis, số tiền liên quan đến hoạt động bất hợp pháp trong lĩnh vực tài sản tiền điện tử vào năm 2024 ước tính khoảng 50 tỷ USD, chỉ chiếm chưa đến 1% số tiền rửa tiền bằng tiền mặt. Điều này cho thấy, mặc dù Bitcoin có một số ứng dụng trong nền kinh tế ngầm, nhưng vai trò quan trọng hơn của nó là như một công cụ phòng ngừa rủi ro cho tài sản hợp pháp. Rogoff đã đánh giá thấp sức hấp dẫn của Bitcoin trong việc chống lại sự mất giá của tiền tệ hợp pháp trong hệ thống tài chính toàn cầu.
Lỗi ba: Bỏ qua ảnh hưởng của các nhà đầu tư tổ chức
Sai lầm thứ ba của Rogoff là không thể dự đoán mức độ chấp nhận của các cơ quan quản lý và các nhà đầu tư tổ chức lớn đối với Tài sản tiền điện tử. Ông nói: "Tôi không dự đoán được rằng các cơ quan quản lý, đặc biệt là các cơ quan quản lý tổng thể, có thể thoải mái nắm giữ hàng trăm triệu thậm chí hàng tỷ đô la Tài sản tiền điện tử mà dường như không có bất kỳ hậu quả nào." Quan sát này chỉ ra sức ảnh hưởng lớn của các nhà đầu tư tổ chức đối với thị trường Bitcoin.
Điều trớ trêu là chính hành động đầu tư của Đại học Harvard cũng xác nhận xu hướng này. Theo báo cáo, Công ty Quản lý Harvard (Harvard Management Company), đơn vị phụ trách quản lý quỹ quyên góp 53 tỷ USD của Đại học Harvard, gần đây đã đầu tư 116 triệu USD vào quỹ ETF Bitcoin giao ngay của BlackRock. Hành động này cho thấy ngay cả những pháo đài của tài chính truyền thống cũng bắt đầu chấp nhận Bitcoin, tạo ra sự tương phản rõ nét với dự đoán bi quan của Rogoff.
Phản hồi của cộng đồng mã hóa: Cuộc chiến giữa chiến thắng và phòng vang
Sự thừa nhận công khai lỗi lầm của Rogoff đã gây ra phản ứng sôi nổi trong cộng đồng tiền điện tử, nhiều người coi đó là biểu tượng cho sự thành công của Bitcoin. Matt Hougan, Giám đốc Đầu tư của Bitwise, đã đáp lại rằng Rogoff "không thể tưởng tượng được một dự án phi tập trung - một dự án thu hút sức mạnh từ nhân dân chứ không phải từ các tổ chức tập trung - có thể đạt được thành công lớn như vậy." Ông cho rằng sự trỗi dậy của Bitcoin là nhờ bản chất phi tập trung và sự hỗ trợ của cộng đồng toàn cầu.
Các nhà nghiên cứu của công ty môi giới tài sản kỹ thuật số FalconX, David Lawant, cho biết rằng tác phẩm của Rogoff "Lời nguyền của tiền mặt" (The Curse of Cash) "rất tệ", ngược lại đã thúc đẩy anh đầu tư vào Bitcoin. Anh đã viết trên X: "Chính cuốn sách của bạn đã thúc đẩy tôi đầu tư vào BTC, cảm ơn bạn!" Trong khi đó, Giám đốc nghiên cứu tài sản kỹ thuật số VanEck, Matthew Sigel, đã xếp Rogoff vào danh sách những người chỉ trích Bitcoin kịch liệt nhất, đứng thứ chín, cáo buộc ông "đã viết lời cáo phó cho Bitcoin quá sớm" và "sống trong phòng vang vọng". Sigel còn chỉ ra rằng việc Rogoff hạn chế phản hồi bài đăng trên X phản ánh thái độ đóng cửa của ông đối với các quan điểm khác.
Sigel nhấn mạnh rằng sự thành công của Bitcoin xuất phát từ một số yếu tố cơ bản: sự mất giá liên tục của tiền tệ pháp định, sự chuyển giao của cải đến thế hệ trẻ, và nhu cầu toàn cầu về tài sản dự trữ trung lập. Những yếu tố này đã cùng nhau thúc đẩy sự chuyển đổi của Bitcoin từ tài sản biên tới công cụ đầu tư chính.
Suy ngẫm và triển vọng
Sự thừa nhận sai lầm của Rogoff không chỉ là sự công nhận về khả năng phục hồi của thị trường Bitcoin, mà còn phản ánh sự biến đổi kinh ngạc của tài sản tiền điện tử trong suốt mười năm qua. Từ một loại tài sản bị nghi ngờ là bong bóng, đến nay được các nhà đầu tư tổ chức chấp nhận rộng rãi, sự trỗi dậy của Bitcoin đã thách thức khuôn khổ dự đoán của các nhà kinh tế học truyền thống. Sự suy ngẫm của Rogoff nhắc nhở chúng ta rằng tốc độ đổi mới tài chính thường vượt qua khả năng dự đoán của học thuật, đặc biệt là dưới sự thúc đẩy của công nghệ phi tập trung và nhu cầu thị trường toàn cầu.
Mặc dù Rogoff vẫn hoài nghi về Tài sản tiền điện tử, nhưng việc ông công khai thừa nhận sai lầm đã mang đến một khoảnh khắc chiến thắng cho cộng đồng mã hóa. Sự bứt phá về giá Bitcoin và dòng vốn đầu tư từ các tổ chức cho thấy Tài sản tiền điện tử không còn là hiện tượng bên lề, mà đã trở thành một phần quan trọng của hệ thống tài chính toàn cầu. Trong tương lai, với việc môi trường quy định ngày càng rõ ràng và nhiều tổ chức tham gia hơn, Bitcoin có thể tiếp tục viết lại các quy tắc tài chính truyền thống.
Đối với các nhà đầu tư và người quan sát, câu chuyện của Rogoff là một lời nhắc nhở: trong nền tảng kinh tế số thay đổi nhanh chóng, việc giữ tâm trí mở và nhạy bén với công nghệ mới là vô cùng quan trọng. Như Sigel đã nói: "Cơ bản là rất quan trọng." Sự thành công của Bitcoin không chỉ xuất phát từ đổi mới công nghệ, mà còn từ nhu cầu cấp bách toàn cầu đối với tài sản lưu trữ giá trị phi tập trung.
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
Các nhà kinh tế học của Đại học Harvard thừa nhận rằng dự đoán của họ về việc Bitcoin giảm xuống 100 đô la là sai.
Nhà kinh tế học của Đại học Harvard, Kenneth Rogoff, đã dự đoán rằng giá Bitcoin có khả năng giảm xuống 100 USD trước khi đạt 100.000 USD. Tuy nhiên, bảy năm sau, giá Bitcoin không chỉ vượt qua 100.000 USD mà còn tăng vọt hơn 80% vào tháng 12 năm 2024, lập kỷ lục cao nhất mọi thời đại. Đối mặt với màn trình diễn thị trường kịch tính này, Rogoff thừa nhận rằng dự đoán của ông có ba sai lầm lớn và đã suy ngẫm về nguyên nhân của những sai sót này trên nền tảng mạng xã hội X. Mặc dù ông vẫn giữ thái độ nghi ngờ về Tài sản tiền điện tử, việc công khai nhận lỗi này đã gây ra cuộc thảo luận sôi nổi trong cộng đồng tiền điện tử, đồng thời cho thấy vai trò ngày càng quan trọng của Bitcoin trong bối cảnh tài chính toàn cầu.
Bối cảnh của sự dự đoán sai lầm
Vào tháng 3 năm 2018, Rogoff đã dự đoán trong chương trình CNBC "Squawk Box" rằng giá Bitcoin sẽ giảm mạnh xuống còn 100 USD do áp lực từ quy định của chính phủ. Là cựu kinh tế trưởng của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và là tác giả của cuốn sách "Đô la của chúng ta, vấn đề của bạn" (xuất bản vào tháng 5 năm 2025), quan điểm của Rogoff đã thu hút sự chú ý rộng rãi vào thời điểm đó. Tuy nhiên, kể từ đó, giá Bitcoin đã tăng vọt hơn 1000%, từ mức thấp năm 2018 đến tháng 12 năm 2024 vượt qua 100.000 USD, trở thành một con ngựa ô trên thị trường tài chính toàn cầu.
Vào ngày 20 tháng 8 năm 2025, Rogoff đã đăng bài trên nền tảng X, công khai suy ngẫm về sai lầm dự đoán của mình: "Khoảng mười năm trước, tôi đã nói rằng Bitcoin có khả năng trị giá 100 đô la hơn là 100.000 đô la. Tôi đã bỏ lỡ điều gì?" Ông chỉ ra rằng, sai lầm của mình chủ yếu tập trung vào ba khía cạnh: sự đánh giá sai về môi trường quản lý, sự đánh giá thấp tiềm năng của Bitcoin như một phương tiện giao dịch, và sự bỏ qua sự tham gia của các nhà đầu tư tổ chức vào thị trường tài sản tiền điện tử.
Lỗi 1: Đánh giá quá cao sức mạnh của quy định Mỹ
Rogoff đầu tiên thừa nhận rằng ông đã quá lạc quan về khả năng của chính phủ Mỹ trong việc nhanh chóng thực hiện "quản lý hợp lý" đối với các tài sản tiền điện tử. Năm 2018, ông dự đoán rằng việc quản lý nghiêm ngặt sẽ đè nén giá Bitcoin, nhưng thực tế lại ngược lại. Đặc biệt, sau khi chính phủ Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 11 năm 2024, môi trường chính sách của Mỹ đối với các tài sản tiền điện tử đã trở nên thoải mái hơn, thúc đẩy giá Bitcoin tăng vọt. Rogoff cho biết: "Tôi nghĩ rằng việc quản lý sẽ được thực hiện nhanh chóng, nhưng rõ ràng tôi đã đánh giá quá cao điều này."
Thực tế, khung quy định của Mỹ đã dần trở nên rõ ràng trong vài năm qua, nhưng không gây ra cú sốc tàn phá cho thị trường tiền điện tử. Ngược lại, các đề xuất lập pháp như "GENIUS Act" đã cung cấp một con đường quy định rõ ràng hơn cho stablecoin và tài sản tiền điện tử, thu hút sự tham gia của nhiều nhà đầu tư tổ chức hơn. Môi trường quy định thoải mái này đã tạo điều kiện cho sự gia tăng của Bitcoin, cũng như khiến dự đoán của Rogoff trở nên quá bi quan.
Lỗi thứ hai: Đánh giá thấp sự cạnh tranh giữa Bitcoin và tiền pháp định
Sai lầm thứ hai của Rogoff là cho rằng Bitcoin không thể cạnh tranh với tiền tệ hợp pháp, trở thành phương tiện giao dịch hàng đầu của nền kinh tế ngầm toàn cầu. Ông đã viết trên X: "Tôi không nghĩ rằng Bitcoin có thể trở thành công cụ giao dịch của nền kinh tế ngầm trị giá 20 triệu tỷ USD toàn cầu." Tuy nhiên, thực tế chứng minh rằng Bitcoin đã trở thành công cụ phòng ngừa lạm phát quan trọng ở nhiều quốc gia nơi tiền tệ bản địa giảm giá mạnh. Ví dụ, ở những nền kinh tế có lạm phát cao như Venezuela, Argentina, Bitcoin được sử dụng rộng rãi như một phương tiện lưu trữ giá trị và giao dịch.
Theo dữ liệu từ Chainalysis, số tiền liên quan đến hoạt động bất hợp pháp trong lĩnh vực tài sản tiền điện tử vào năm 2024 ước tính khoảng 50 tỷ USD, chỉ chiếm chưa đến 1% số tiền rửa tiền bằng tiền mặt. Điều này cho thấy, mặc dù Bitcoin có một số ứng dụng trong nền kinh tế ngầm, nhưng vai trò quan trọng hơn của nó là như một công cụ phòng ngừa rủi ro cho tài sản hợp pháp. Rogoff đã đánh giá thấp sức hấp dẫn của Bitcoin trong việc chống lại sự mất giá của tiền tệ hợp pháp trong hệ thống tài chính toàn cầu.
Lỗi ba: Bỏ qua ảnh hưởng của các nhà đầu tư tổ chức
Sai lầm thứ ba của Rogoff là không thể dự đoán mức độ chấp nhận của các cơ quan quản lý và các nhà đầu tư tổ chức lớn đối với Tài sản tiền điện tử. Ông nói: "Tôi không dự đoán được rằng các cơ quan quản lý, đặc biệt là các cơ quan quản lý tổng thể, có thể thoải mái nắm giữ hàng trăm triệu thậm chí hàng tỷ đô la Tài sản tiền điện tử mà dường như không có bất kỳ hậu quả nào." Quan sát này chỉ ra sức ảnh hưởng lớn của các nhà đầu tư tổ chức đối với thị trường Bitcoin.
Điều trớ trêu là chính hành động đầu tư của Đại học Harvard cũng xác nhận xu hướng này. Theo báo cáo, Công ty Quản lý Harvard (Harvard Management Company), đơn vị phụ trách quản lý quỹ quyên góp 53 tỷ USD của Đại học Harvard, gần đây đã đầu tư 116 triệu USD vào quỹ ETF Bitcoin giao ngay của BlackRock. Hành động này cho thấy ngay cả những pháo đài của tài chính truyền thống cũng bắt đầu chấp nhận Bitcoin, tạo ra sự tương phản rõ nét với dự đoán bi quan của Rogoff.
Phản hồi của cộng đồng mã hóa: Cuộc chiến giữa chiến thắng và phòng vang
Sự thừa nhận công khai lỗi lầm của Rogoff đã gây ra phản ứng sôi nổi trong cộng đồng tiền điện tử, nhiều người coi đó là biểu tượng cho sự thành công của Bitcoin. Matt Hougan, Giám đốc Đầu tư của Bitwise, đã đáp lại rằng Rogoff "không thể tưởng tượng được một dự án phi tập trung - một dự án thu hút sức mạnh từ nhân dân chứ không phải từ các tổ chức tập trung - có thể đạt được thành công lớn như vậy." Ông cho rằng sự trỗi dậy của Bitcoin là nhờ bản chất phi tập trung và sự hỗ trợ của cộng đồng toàn cầu.
Các nhà nghiên cứu của công ty môi giới tài sản kỹ thuật số FalconX, David Lawant, cho biết rằng tác phẩm của Rogoff "Lời nguyền của tiền mặt" (The Curse of Cash) "rất tệ", ngược lại đã thúc đẩy anh đầu tư vào Bitcoin. Anh đã viết trên X: "Chính cuốn sách của bạn đã thúc đẩy tôi đầu tư vào BTC, cảm ơn bạn!" Trong khi đó, Giám đốc nghiên cứu tài sản kỹ thuật số VanEck, Matthew Sigel, đã xếp Rogoff vào danh sách những người chỉ trích Bitcoin kịch liệt nhất, đứng thứ chín, cáo buộc ông "đã viết lời cáo phó cho Bitcoin quá sớm" và "sống trong phòng vang vọng". Sigel còn chỉ ra rằng việc Rogoff hạn chế phản hồi bài đăng trên X phản ánh thái độ đóng cửa của ông đối với các quan điểm khác.
Sigel nhấn mạnh rằng sự thành công của Bitcoin xuất phát từ một số yếu tố cơ bản: sự mất giá liên tục của tiền tệ pháp định, sự chuyển giao của cải đến thế hệ trẻ, và nhu cầu toàn cầu về tài sản dự trữ trung lập. Những yếu tố này đã cùng nhau thúc đẩy sự chuyển đổi của Bitcoin từ tài sản biên tới công cụ đầu tư chính.
Suy ngẫm và triển vọng
Sự thừa nhận sai lầm của Rogoff không chỉ là sự công nhận về khả năng phục hồi của thị trường Bitcoin, mà còn phản ánh sự biến đổi kinh ngạc của tài sản tiền điện tử trong suốt mười năm qua. Từ một loại tài sản bị nghi ngờ là bong bóng, đến nay được các nhà đầu tư tổ chức chấp nhận rộng rãi, sự trỗi dậy của Bitcoin đã thách thức khuôn khổ dự đoán của các nhà kinh tế học truyền thống. Sự suy ngẫm của Rogoff nhắc nhở chúng ta rằng tốc độ đổi mới tài chính thường vượt qua khả năng dự đoán của học thuật, đặc biệt là dưới sự thúc đẩy của công nghệ phi tập trung và nhu cầu thị trường toàn cầu.
Mặc dù Rogoff vẫn hoài nghi về Tài sản tiền điện tử, nhưng việc ông công khai thừa nhận sai lầm đã mang đến một khoảnh khắc chiến thắng cho cộng đồng mã hóa. Sự bứt phá về giá Bitcoin và dòng vốn đầu tư từ các tổ chức cho thấy Tài sản tiền điện tử không còn là hiện tượng bên lề, mà đã trở thành một phần quan trọng của hệ thống tài chính toàn cầu. Trong tương lai, với việc môi trường quy định ngày càng rõ ràng và nhiều tổ chức tham gia hơn, Bitcoin có thể tiếp tục viết lại các quy tắc tài chính truyền thống.
Đối với các nhà đầu tư và người quan sát, câu chuyện của Rogoff là một lời nhắc nhở: trong nền tảng kinh tế số thay đổi nhanh chóng, việc giữ tâm trí mở và nhạy bén với công nghệ mới là vô cùng quan trọng. Như Sigel đã nói: "Cơ bản là rất quan trọng." Sự thành công của Bitcoin không chỉ xuất phát từ đổi mới công nghệ, mà còn từ nhu cầu cấp bách toàn cầu đối với tài sản lưu trữ giá trị phi tập trung.